चित्रपट निर्मिती अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याशी निगडित : न्यायालय

मानुषी चित्रपटाचा वाद न्यायालयात

चेन्नई – चित्रपट निर्मिती अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याशी निगडित आहे ,त्यामुळे कारणे न सांगता ‘मानुषी’ चित्रपटास प्रदर्शित करण्यासाठी प्रमाणपत्र देण्यास नकार कसा दिला अशी विचारणा मद्रास उच्च न्यायालयाने सेन्सॉर बोर्डाला केली आहे .

सेंट्रल बोर्ड ऑफ फिल्म सर्टिफिकेशन (CBFC) ने आंद्रिया जेरेमिया अभिनीत आणि गोपी नैनार दिग्दर्शित नवीनतम निर्मिती, मानुषी चित्रपटाला सेन्सॉर प्रमाणपत्र नाकारल्यानंतर प्रख्यात तमिळ चित्रपट निर्माते वेत्री मारन यांनी मद्रास उच्च न्यायालयात धाव घेतली आहे.

बुधवारी (४ जून, २०२५) मद्रास उच्च न्यायालयाने वेत्री मारन निर्मित मानुषी या चित्रपटाला सार्वजनिक प्रदर्शनापूर्वी संपादित करणे आवश्यक असलेल्या आक्षेपार्ह दृश्ये, दृश्ये, संवाद, संगीत किंवा इतर सामग्री निर्दिष्ट न करता सेंट्रल बोर्ड ऑफ फिल्म सर्टिफिकेशन (सीबीएफसी) प्रमाणपत्र कसे नाकारू शकते याबद्दल आश्चर्य व्यक्त केले.

न्यायाधीश एन. आनंद वेंकटेश म्हणाले की, जोपर्यंत सीबीएफसीने चित्रपटातील आक्षेपार्ह भाग स्पष्ट केले नाहीत तोपर्यंत निर्माता चित्रपटाच्या कोणत्या भागांना संपादनाची आवश्यकता आहे हे जाणून न घेता अंधारात चाचपडत राहील आणि संपूर्ण चित्रपट आधीच पूर्ण झाला असल्याने त्याला मोठे आर्थिक नुकसान सहन करावे लागेल.

न्यायाधीशांनी केंद्र सरकारचे वरिष्ठ पॅनेल वकील ए. कुमारगुरू यांना १६ जूनपर्यंत संपादन आवश्यक असलेल्या भागांबाबत सीबीएफसीकडून सूचना घेण्याचे निर्देश दिले. पर्यायी म्हणून, अधिकारी निर्मात्यासह चित्रपट पाहू शकतात आणि त्यांना आक्षेपार्ह भाग दाखवू शकतात, असे न्यायाधीशांनी सांगितले.

“चित्रपट बनवणे हा भाषण आणि अभिव्यक्तीच्या अधिकाराचा एक भाग आहे. त्यामुळे, चित्रपट निर्माते आधीच अनेक अडचणींना तोंड देत आहेत. तुम्ही आक्षेपार्ह भाग निर्दिष्ट केल्याशिवाय संपूर्ण चित्रपटाचे प्रमाणपत्र नाकारू शकत नाही आणि चित्रपट निर्मात्याकडून संपूर्ण चित्रपट नव्याने चित्रित करण्याची अपेक्षा करू शकत नाही,” असे न्यायाधीशांनी वकिलांना सांगितले.जेव्हा त्यांना सांगण्यात आले की सीबीएफसीच्या तपासणी समितीने तसेच स्क्रीनिंग कमिटीने (अपील संस्था) चित्रपटाला प्रमाणपत्र देण्याविरुद्ध शिफारस केली आहे, तेव्हा न्यायाधीशांनी बोर्डाने दिलेल्या आदेशांचे पुनरावलोकन केले आणि मानुषीला प्रमाणपत्र नाकारण्याची पाच कारणे दिली असल्याचे आढळले.

सीबीएफसीने नकार आदेशात नमूद केलेली कारणे अशी होती की चित्रपट राज्याच्या अखंडतेच्या विरोधात गेला होता; त्यात दृश्ये अवमानकारक होती; तो सरकारी धोरणांची बदनामी करतो; तो उत्तर/दक्षिण फूट पाडणाऱ्या रूढीवादी कल्पनांचे चित्रण करतो; आणि त्यात देशाच्या हिताच्या विरोधात असलेली अनेक दृश्ये होती.

“हे निष्कर्ष व्यक्तिनिष्ठ नसून वस्तुनिष्ठ तथ्यांवर आधारित आहेत, जे चित्रपटातील विविध दृश्यांवरून स्पष्ट होतात. म्हणून, जर याचिकाकर्त्याला ते भाग संपादित करण्याची आवश्यकता असेल, तर त्याला अशा संपादनाची आवश्यकता असलेल्या विशिष्ट भागांबद्दल माहिती द्यावी,” असे न्यायाधीशांनी सांगितले आणि ११ जून २०२५ पर्यंत सीबीएफसीकडून उत्तर मागितले.मानुषीची निर्मिती वेत्री मारनच्या ग्रासरूट फिल्म कंपनीने केली आहे आणि दिग्दर्शन अराम फेम गोपी नैनार यांनी केले आहे. या चित्रपटात अँड्रिया जेरेमिया मुख्य भूमिकेत आहेत, ज्यात मुख्य सहाय्यक भूमिका आहेत, ज्यात अभिनेते नासेर, तमिझ, हकिम शाह आणि बालाजी सक्तीवेल यांनी भूमिका केल्या आहेत.प्रशंसित संगीतकार इलैयाराजा यांनी चित्रपटाचे संगीत दिले आहे .

एप्रिल २०२४ मध्ये अभिनेता विजय सेतुपती यांनी प्रदर्शित केलेल्या त्याच्या ट्रेलरला समीक्षकांची प्रशंसा मिळाली होती कारण त्यात दहशतवादी असल्याचा संशय असलेल्या महिलेच्या कोठडीतील छळाशी संबंधित हृदयस्पर्शी दृश्ये दाखवण्यात आली होती.