नवी दिल्ली – वस्तू आणि सेवा कर (जीएसटी) सुधारणांच्या अंमलबजावणीमुळे ग्राहकांच्या तक्रारींचा वर्षाव झाला आहे, २२ सप्टेंबरपासून नवीन दर लागू झाल्यापासून पहिल्या अवघ्या १० दिवसांत राष्ट्रीय ग्राहक हेल्पलाइनला जीएसटीशी संबंधित ३,९८१ कॉल आले आहेत.
यापैकी सुमारे ६९% (जवळपास तीन हजार )कॉल तक्रारींचे होते, ज्यामुळे ग्राहकांच्या अपेक्षा वाढल्या आणि सुधारणांमुळे कोणत्या वस्तूंवर परिणाम झाला याबद्दल व्यापक गोंधळ दिसून आला. उर्वरित ३१% प्रश्नांशी संबंधित होते, असे ग्राहक व्यवहार मंत्रालयाने गुरुवारी एका निवेदनात म्हटले आहे.अधिकृत आकडेवारीनुसार, १,९९२ तक्रारी केंद्रीय अप्रत्यक्ष कर आणि सीमाशुल्क मंडळाकडे (सीबीआयसी) कारवाईसाठी पाठवण्यात आल्या आहेत, तर ७६१ तक्रारींचे निवारण करण्यासाठी कंपन्यांकडे रिअल टाइममध्ये पाठविण्यात आल्या आहेत.
केंद्रीय ग्राहक संरक्षण प्राधिकरण (सीसीपीए) देखील प्रकरणांचा आढावा घेत आहे.बहुतेक तक्रारी दुधाच्या किमतींशी संबंधित आहेत, ग्राहकांचा आरोप आहे की सुधारणांनंतर डेअरींनी दर कमी करण्यात अपयशी ठरले आहे. ग्राहक व्यवहार मंत्रालयाने स्पष्ट केले की ताजे दूध आधीच जीएसटीमधून वगळण्यात आले आहे आणि सुधारणांमुळे केवळ अति-उच्च-तापमान (यूएचटी) दुधालाच सूट देण्यात आली आहे. त्यामुळे, ग्राहकांच्या किमतींमध्ये कोणताही बदल अपेक्षित नव्हता.जाहिरातया श्रेणीतील मोठ्या प्रमाणात तक्रारींमुळे जीएसटी सूट, विशेषतः आवश्यक वस्तूंवरील, अधिक मजबूत संवाद साधण्याची गरज असल्याचे दिसून येते.इलेक्ट्रॉनिक वस्तू ही असंतोषाचे आणखी एक कारण होते .
लॅपटॉप, रेफ्रिजरेटर आणि वॉशिंग मशीनच्या खरेदीदारांनी दावा केला की त्यांना ई-कॉमर्स साइट्सवर सुधारणापूर्व जीएसटी दरांनुसारच आकारले जात आहे. येथे देखील, सीसीपीएने निदर्शनास आणून दिले की यापैकी बहुतेक वस्तूंसाठी दर आधीच १८% होता, तर २८% वरून १८% पर्यंतची कपात फक्त टेलिव्हिजन, मॉनिटर्स, डिशवॉशर आणि एअर-कंडिशनरसारख्या निवडक उत्पादनांवर लागू होते, असे त्यात म्हटले आहे.
गेल्या महिन्यात, सरकारने जीएसटी व्यवस्था प्रामुख्याने दोन-दर रचनेत – ५% आणि १८% – तर्कसंगत केली, ज्यामध्ये १२% आणि २८% दर रद्द केले गेले, ज्याचा अंदाजे वापर प्रोत्साहन २ ट्रिलियन रुपये होता. वापर वाढवण्याच्या उद्देशाने, ऑटोमोबाईल्स, कापड, एअर कंडिशनर्स, पॅकेज्ड फूड, आरोग्य आणि जीवन विमा यासह ४०० हून अधिक श्रेणीतील उत्पादने आणि सेवांवर कर सवलती देण्यात आल्या.
