वॉशिंग्टन – एखाद्या नागाला मारले तर नागिन सूड घेते असा समज आहे. मात्र सूड घेण्यात माणसाची बरोबरी केवळ कावळेच करु शकतात असे संशोधकांच्या संशोधनात आघळले आहे.
पक्षी तज्ज्ञांचा असा दावा आहे की कावळ्यांना मनात खरोखरच द्वेष असतो. एका अभ्यासानुसार, जर कावळ्यांमध्ये माणसाशी वैर निर्माण झाले, तर ते ते 17 वर्षांपर्यंत लक्षात ठेवू शकतात आणि बदला घेण्याचा प्रयत्न करतात.
हा शोध वॉशिंग्टन विद्यापीठातील पर्यावरण शास्त्रज्ञ प्राध्यापक जॉन मार्झल्फ यांच्या संशोधनातून आला आहे. 2006 मध्ये, कावळे सूड उगवतात की नाही हे तपासण्यासाठी त्यांनी प्रयोग केले. प्रयोगादरम्यान, त्याने राक्षसाचा मुखवटा घातला आणि सात कावळ्यांना जाळ्यात अडकवून पकडले. त्यांनी ओळख पटविण्यासाठी त्यांचे पंख चिन्हांकित केले आणि नंतर त्यांना कोणतीही इजा न होता सोडले. मात्र, त्यांची सुटका झाल्यानंतरही कावळे त्याचा पाठलाग करत राहिले. प्रत्येक वेळी जेव्हा त्याने कॅम्पसमध्ये मुखवटा घातला, तेव्हा कावळ्यांनी त्याच्यावर हल्ला केला.
आणखी आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, इतर कावळे त्यात सामील झाले आणि हे हल्ले सात वर्षे चालू राहिले. 2013 नंतर कावळ्यांची आक्रमकता हळूहळू कमी होऊ लागली. त्यानंतर, गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये, प्रयोगानंतर 17 वर्षांनी, मार्झलफ मुखवटा घालून बाहेर गेला आणि प्रथमच कावळ्यांनी त्याच्यावर हल्ला केला नाही किंवा त्याला हाक मारली नाही. प्राध्यापक मार्झलफ आता या चित्तवेधक अनुभवावर आपले संशोधन प्रकाशित करण्याची योजना आखत आहेत.
सिएटल येथील रहिवासी जीन कार्टरला एके दिवशी रॉबिनच्या घरट्यावर कावळ्यांची हल्ला केलेला दिसला, म्हणून त्याने कावळ्यांना हाकलले. त्यानंतर जवळजवळ एक वर्ष, कावळे कार्टरवर त्याच्या घराच्या खिडक्यांमधून ओरडत असत आणि जेव्हा तो त्याच्या गाडीकडे जात असे तेव्हा त्याच्यावर ‘डायव्ह’ मारत असत. ते अगदी त्याच्या नेहमीच्या बस थांब्यावरही त्याची वाट पाहत असत, मग “मला घरी पोहोचण्यापर्यंत डायव्ह मारत असत”, असे कार्टर सांगतो.
कावळे हे कॉर्विडे कुटुंबातील आहेत आणि बहुतेकदा त्यांना सभोवतालच्या सर्वात बुद्धिमान पक्ष्यांपैकी एक मानले जाते. कावळ्याचा मेंदू मानवी अंगठ्याइतकाच मोठा असला तरी, त्याच्या शरीराच्या तुलनेत त्याचा आकार प्राइमेट मेंदूशी तुलना करता येतो, असे थॉट कंपनीने म्हटले आहे. अंशतः म्हणूनच मार्झलफ त्यांना “उडणारे माकडे” म्हणतात. ते साधने बनवू शकतात, मोठ्याने मोजू शकतात आणि गर्दीतील मानवी चेहरे ओळखू आणि लक्षात ठेवू शकतात.