सर्वोच्च न्यायालयाने याचिका फेटाळली
नवी दिल्ली – शेतकरी आंदोलनातील वृद्ध महिलेची ट्विटरवरून बदनामी केल्याच्या प्रकरणी दाखल झालेला फौजदारी मानहानीची खटला रद्द करावा यासाठी अभिनेत्री व खासदार कंगना राणौत यांनी दाखल केलेला याचिका सर्वोच्च न्यायालयाने फेटाळली आहे .
केंद्राच्या आता रद्द केलेल्या कृषी कायद्यांविरुद्ध २०२०-२१ च्या शेतकऱ्यांच्या आंदोलनाशी संबंधित रि व्टिटवरून दाखल केलेल्या फौजदारी मानहानीची तक्रार रद्द करण्याची मागणी करणाऱ्या अभिनेत्री आणि भाजप खासदार कंगना राणौत यांची याचिका शुक्रवारी (१२ सप्टेंबर २०२५) सर्वोच्च न्यायालयाने फेटाळून लावली.
न्यायमूर्ती विक्रम नाथ आणि संदीप मेहता यांच्या खंडपीठाने या याचिकेवर सुनावणी करण्यास अनिच्छा व्यक्त केली आणि सुश्री राणौत यांच्या वकिलांना ती मागे घेण्याची परवानगी दिली, कारण त्यांनी ट्रायल कोर्टासमोर पर्यायी उपायांचा अवलंब करू शकतात असे सुचवले होते.
पंजाब आणि हरियाणा उच्च न्यायालयाने कंगना याचिका फेटाळल्यानंतर त्यांनी सर्वोच्च न्यायालयात धाव घेतली होती. न्यायालयाने असे म्हटले होते की, सोशल मीडियावर मोठ्या प्रमाणात फॉलोअर्स असलेली सार्वजनिक व्यक्ती म्हणून, “तिने केलेल्या टिप्पण्यांची सत्यता पडताळण्याची तिच्या खांद्यावर अतिरिक्त जबाबदारी आहे.”सुनावणीच्या सुरुवातीला, न्यायमूर्ती मेहता यांनी अभिनेत्रीच्या टिप्पण्यांबद्दल आक्षेप व्यक्त केले. “तुमच्या टिप्पण्यांबद्दल काय? ते साधे रिट्विट नव्हते. तुम्ही स्वतःच्या टिप्पण्या जोडल्या आहेत. तुम्ही त्यात मसाला भरला आहे,” असे त्यांनी म्हटले.
कंगनांच्या वकिलांनी सादर केले की पोस्टबाबत आधीच स्पष्टीकरण देण्यात आले आहे. यावर, न्यायमूर्ती मेहता यांनी उत्तर दिले की स्पष्टीकरण ट्रायल कोर्टासमोर मांडता येते. “. ट्रायल कोर्टासमोर स्पष्टीकरण द्या,” असे न्यायाधीश म्हणाले.जेव्हा कंगनांच्या वकिलाने अधिक युक्तिवाद करण्याचा प्रयत्न केला तेव्हा खंडपीठाने इशारा दिला की खटल्यादरम्यान कंगनांच्या बचावाला बाधा पोहोचवू शकेल अशी निरीक्षणे नोंदवणे बंधनकारक असू शकते. “ट्विटमध्ये काय लिहिले आहे यावर आम्हाला टिप्पणी करण्यास सांगू नका. ते तुमच्या खटल्याला बाधा पोहोचवू शकते. तुमचा बचाव वैध असू शकतो,” न्यायमूर्ती मेहता पुढे म्हणाले.
त्यानंतर कंगनांच्या वकिलाने याचिका मागे घेण्यास सहमती दर्शविली, त्यानंतर खंडपीठाने हे प्रकरण “मागे घेतल्याचे” म्हणून नोंदवले.’
बदनामीकारक’ ट्विट
पंजाबच्या भटिंडा जिल्ह्यातील बहादुरगड जांडियन गावातील रहिवासी ७३ वर्षीय महिंदर कौर यांनी जानेवारी २०२१ मध्ये दाखल केलेल्या तक्रारीवरून हा खटला सुरू झाला आहे. त्या आता रद्द केलेल्या शेती कायद्यांविरुद्ध महिंदर कौर निदर्शने करत होत्या. भटिंडा येथील न्यायिक दंडाधिकारी प्रथम श्रेणीसमोर केलेल्या तक्रारीत तिने आरोप केला की सुश्री रनौत यांनी ट्विटरवर (आता X) रिट्विट करून त्यांची बदनामी केली .ज्यामध्ये त्यांना नागरिकत्व (दुरुस्ती) कायद्याविरुद्ध शाहीन बाग निदर्शनांमध्ये सहभागी झालेल्या महिलांपैकी एक बिल्किस बानो म्हणून चुकीचे दर्शविले गेले.सुश्री रनौत यांनी “शाहीन बाग दादी” देखील दिल्ली सीमेवरील शेतकरी आंदोलनात सामील झाल्याचा दावा करणारी पोस्ट शेअर केली होती. तिच्या लाखो अनुयायांना मिळालेल्या या रिट्विटमुळे सुश्री कौर यांची प्रतिष्ठा खराब झाल्याचा आरोप करण्यात आला.ही तक्रार भारतीय दंड संहितेच्या (IPC) कलम ४९९ आणि ५०० अंतर्गत नोंदवण्यात आली होती, जी अनुक्रमे मानहानी आणि त्याच्या शिक्षेशी संबंधित आहे.
प्राथमिक पुरावे नोंदवल्यानंतर, दंडाधिकाऱ्यांनी २२ फेब्रुवारी २०२२ रोजी समन्स बजावण्याचा आदेश जारी केला, ज्यामध्ये सुश्री राणौत यांना खटल्याला सामोरे जाण्याचे निर्देश देण्यात आले. त्यानंतर त्यांनी प्रक्रियात्मक अनियमितता आणि बदनामी करण्याचा हेतू नसल्याचा उल्लेख करून तक्रार आणि समन्स बजावण्याचा आदेश दोन्ही रद्द करण्याची मागणी केली.
उच्च न्यायालयाने समन्स बजावण्याचा आदेश “योग्य तर्कसंगत” आणि मानहानीच्या पुरेशा प्रथमदर्शनी पुराव्यांवर आधारित असल्याचे सांगत त्यांची याचिका फेटाळून लावली. पुढे असेही नमूद केले की सुश्री राणौत “सत्य जाणून घेतल्यानंतर तक्रारदाराला कोणतीही माफी मागण्यात अयशस्वी झाल्या”, ज्यामुळे खटला पुढे चालवण्याच्या दंडाधिकाऱ्यांच्या निर्णयाचे समर्थन झाले.
क
