भष्ट्राचार, घराणेशाहीचे कुलगुरुंवर आरोप
आगरताळा – त्रिपुरा विद्यापीठाचे कुलगुरू गंगा प्रसाद प्रसैन यांच्यावर भ्रष्टाचार आणि घराणेशाहीचे आरोप होत असून ‘भाग गंगा भाग’ या घोषणांनी आंदोलकांनी परिसर दणाणून टाकला आहे . नोकरीच्या मोठ्या घोटाळ्याच्या आरोपांदरम्यान, एका मोठ्या पोलीस दलाने प्रशासकीय इमारतीवर छापा टाकला असून एकाला ताब्यात घेतले आहे .
त्रिपुरा नेटने दिलेल्या वृत्तानुसार नियुक्त्या आणि शैक्षणिक विशेषाधिकारांमध्ये स्वतःच्या मुलाला आणि त्याच्या म तीनपेक्षा जास्त मित्रांना कथितपणे मदत केल्याचा आरोप कुलगुरूंवर झाल्यानंतर त्रिपुरा विद्यापीठ वादात सापडले आहे. घराणेशाही आणि भ्रष्टाचाराच्या आरोपांमुळे विद्यार्थी आणि बेरोजगार तरुणांमध्ये संतापाची लाट उसळली आहे, ज्यामुळे त्यांनी विद्यापीठ संकुलात पोस्टर लावून निदर्शने केली आहेत.
या आगीत आणखी भर घालत, ‘भाग गंघा भाग’ नावाचे डिजिटल पद्धतीने संपादित केलेले चित्रपटाचे पोस्टर सोशल मीडियावर व्हायरल झाले आहे. बॉलीवूड चित्रपट ‘भाग मिल्खा भाग’ ची विडंबना असलेली ही प्रतिमा, कुलगुरूंच्या चेहऱ्यासह मूळ पात्राची जागा घेते आणि जबाबदारीतून त्याच्या कथित सुटकेची खिल्ली उडवते. ‘भाग गंघा भाग “(‘ रन गंघा रन”) हा नारा प्रशासकीय भ्रष्टाचाराविरोधातील विरोधाचे प्रतीक बनला आहे.
मानक प्रक्रिया वगळून, आपल्या मुलाला आणि त्याच्या मुलाच्या मित्रांना प्रमुख पदे आणि शैक्षणिक लाभ देऊन बेकायदेशीरपणे सक्षम करण्यात कुलगुरूंची महत्त्वाची भूमिका आहे, असा दावा सूत्रांनी केला आहे. 14 व्या शैक्षणिक स्तरावरील प्राध्यापकांची ज्येष्ठता यादी नुकत्याच प्रकाशित झाल्यानंतर आरोप अधिकच तीव्र झाले आहेत, ज्यात कथितपणे अनेक अनियमितता आहेत.युनिव्हर्सिटी ग्रांट्स कमिशन (UGC) च्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, प्राध्यापकांच्या पदोन्नतीसाठी सहाय्यक प्राध्यापक म्हणून पीएच. डी. म्हणून किमान तीन वर्षे सेवा आवश्यक आहे. शिवाय, समवयस्कांनी पुनरावलोकन केलेल्या किंवा यू. जी. सी.-सूचीबद्ध नियतकालिकांमधील तीन संशोधन प्रबंधांसह किमान सात प्रकाशने. किमान एका Ph.D उमेदवाराला मार्गदर्शन करण्याचा अनुभव देखील आवश्यक आहे.
तथापि, विद्यापीठातील व्हिसलब्लोअर आरोप करतात की या निकषांकडे उघडपणे दुर्लक्ष केले गेले आहे. या आवश्यक निकषांची पूर्तता करण्यात अपयशी ठरल्यानंतरही अनेक प्राध्यापकांना पदोन्नती देण्यात आली आहे, ज्यामुळे निवड प्रक्रियेच्या अखंडतेबद्दल प्रश्न उपस्थित होतात.या अनियमिततेमुळे प्राध्यापक, विद्यार्थी आणि कार्यकर्त्यांकडून तीव्र टीका झाली आहे. अनेकांनी या प्रकरणाची स्वतंत्र चौकशी करण्याची मागणी केली आहे आणि विद्यापीठाच्या विश्वासार्हतेचे आणखी नुकसान होऊ नये यासाठी यूजीसीच्या नियमांचे काटेकोर पालन करण्याची मागणी केली आहे.”जर वैयक्तिक संबंधांच्या बाजूने गुणवत्तेकडे दुर्लक्ष केले गेले तर शिक्षण आणि संशोधनाच्या गुणवत्तेवर परिणाम होईल. हे अस्वीकार्य आहे “, असे नाव न सांगण्याच्या इच्छेने एका विद्याशाखेच्या सदस्याने सांगितले.
वाढत्या अशांततेनंतरही विद्यापीठाच्या अधिकाऱ्यांनी आरोप किंवा व्हायरल झालेल्या पोस्टरबाबत अद्याप अधिकृत निवेदन जारी केलेले नाही. दरम्यान, विद्यापीठ परिसरात निदर्शने सुरू आहेत, विद्यार्थी आणि बेरोजगार तरुणांनी निष्पक्षता, उत्तरदायित्व आणि प्रशासकीय भ्रष्टाचार संपवण्याच्या मागण्या केल्या आहेत.पारदर्शकता पुनर्संचयित करण्यासाठी आणि शैक्षणिक अखंडता कायम राखण्यासाठी त्वरित सुधारात्मक उपाययोजना केल्याशिवाय त्रिपुरा विद्यापीठाच्या कुलगुरूंच्या भोवतीचा वाद आणखी वाढण्याची अपेक्षा आहे.
नोकरीच्या मोठ्या घोटाळ्याच्या आरोपांदरम्यान, एका मोठ्या पोलीस दलाने शनिवारी त्रिपुरा केंद्रीय विद्यापीठाच्या प्रशासकीय इमारतीवर छापा टाकला. विद्यापीठाच्या भरती प्रक्रियेतील भ्रष्टाचाराच्या तक्रारींनंतर वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या नेतृत्वाखालील या मोहिमेत प्रशासनाच्या अनेक विभागांमध्ये शोधमोहीम राबवण्यात आली.कुलगुरू गंगा प्रसाद प्रसैन यांनी त्रिपुरा केंद्रीय विद्यापीठात जवळच्या कुटुंबातील सदस्यांसह त्यांच्या अनेक नातेवाईकांना उच्च पगाराची नोकरी दिल्याचा आरोप सूत्रांनी केला आहे. या आरोपांवरून असे सूचित होते की अलीकडील भरतीमध्ये घराणेशाही आणि पक्षपाताने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे, ज्यामुळे नोकरी शोधणारे आणि विद्यापीठातील कर्मचाऱ्यांमध्ये संताप निर्माण झाला आहे.पोलिसांनी आधीच एका कंत्राटी कर्मचाऱ्याला चौकशीसाठी ताब्यात घेतले आहे. नोकरीच्या नियुक्त्या लाचखोरीद्वारे मिळवल्या गेल्या असण्याचा संशय अधिकाऱ्यांना आहे, अर्जदारांना नोकरीसाठी मोठ्या प्रमाणात पैसे देण्यास सांगितले जात असल्याचा आरोप आहे. हा घोटाळा बऱ्याच काळापासून उघड गुपित राहिला आहे, परंतु ताज्या तक्रारींमुळे कायद्याची अंमलबजावणी करणाऱ्यांना कारवाई करण्यास भाग पाडले आहे.अमताली पोलीस स्टेशन हे प्रकरण हाताळत आहे आणि तपास जसजसा पुढे जाईल तसतसे पुढील अटक अपेक्षित आहे. भरतीशी संबंधित अनेक कागदपत्रे छाननीसाठी जप्त करण्यात आली आहेत.न्याय्य आणि पारदर्शक भरती प्रक्रियेच्या मागण्यांसह जनतेचा आक्रोश वाढत आहे. अनेक विद्यार्थी आणि प्राध्यापकांना वाटते की विद्यापीठाची विश्वासार्हता धोक्यात आहे आणि ते भ्रष्टाचारात सामील असलेल्यांवर कठोर कारवाई करण्याची मागणी करत आहेत.तपास जसजसा पुढे सरकत आहे, तसतसे आता सर्वांच्या नजरा त्रिपुरा केंद्रीय विद्यापीठ आणि त्याच्या प्रशासनावर खिळल्या आहेत. या प्रकरणातून येत्या काही दिवसांत आणखी धक्कादायक खुलासे होण्याची शक्यता आहे.
घराणेशाही आणि पक्षपातीपणाचे आरोप
विद्यापीठाला ग्रासलेल्या विवादांच्या मालिकेतील चौधरीची अटक ही केवळ अलीकडची आहे. भरती प्रक्रियेत घराणेशाहीचे आरोप हे चिंतेचे महत्त्वाचे कारण ठरले आहेत. सर्वात वादग्रस्त घटनांपैकी एक म्हणजे विद्यमान कुलगुरू प्रा. G.P. यांचे पुत्र ललित प्रसैन यांची नियुक्ती. प्रसैन, सहाय्यक अभियंता (नागरी) म्हणून या नियुक्तीने प्रस्थापित नियमांचे उल्लंघन केले आणि भरती प्रक्रियेत पारदर्शकता आणि निष्पक्षतेबाबत प्रश्न उपस्थित केले. टीकाकारांचा असा युक्तिवाद आहे की अशा पद्धती विद्यापीठातील पक्षपातीपणाची खोलवर रुजलेली संस्कृती दर्शवतात.
प्रॉक्सी उमेदवारांचा घोटाळा
आणखी एका धक्कादायक घटनेत, त्रिपुराबाहेरील प्रॉक्सी उमेदवार प्रत्यक्ष अर्जदारांच्या वतीने एम. टी. एस. आणि एल. डी. सी. परीक्षेला बसताना पकडले गेले. हा घोटाळा तेव्हा उघडकीस आला जेव्हा अनेक प्रॉक्सी उमेदवारांना अटक करण्यात आली, ज्यामुळे विद्यापीठातील कर्मचाऱ्यांचा एक वर्ग आणि अशा गैरप्रकारांना मदत करणारे बाह्य एजंट यांच्यातील संभाव्य संबंध उघड झाले. परीक्षांशी संबंधित भ्रष्टाचाराची संपूर्ण व्याप्ती उघड करण्यासाठी व्यापक चौकशी आवश्यक असल्याने ही घटना केवळ हिमनगाचे टोक असू शकते, असे सूत्रांचे म्हणणे आहे कुलसचिवांची भूमिका छाननीखाली
विद्यापीठाचे कर्मचारी आणि अधिकारी यांचा एक गट प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्षपणे भ्रष्टाचाराला हातभार लावत असल्याच्या आरोपांदरम्यान कुलसचिव दीपक शर्मा यांची भूमिका देखील चौकशीच्या कक्षेत आली आहे. कुलसचिव कार्यालयाने केलेल्या काही नियुक्त्या आणि प्रशासकीय निर्णयांमुळे भुवया उंचावल्या आहेत, ज्यामुळे विद्यापीठाच्या प्रशासकीय आणि आर्थिक व्यवहारांची सर्वसमावेशक चौकशी करण्याची मागणी केली जात आहे, असा अंतर्गत लोकांचा दावा आहे.
